Jak nastolatki doświadczają przestrzeni miejskiej
Zapomniane grupy w rozwoju miast: jak nastoletnie dziewczyny doświadczają przestrzeni miejskiej
Współczesne miasta są projektowane z myślą o różnych grupach społecznych, jednak niektóre z nich pozostają pomijane w procesach planowania urbanistycznego. Jedną z takich grup są nastoletnie dziewczyny w wieku od 14 do 16 lat. Badania przeprowadzone w ramach projektu "Urban Minded" przez Henning Larsen i Syddansk Universitet rzucają światło na ich potrzeby i doświadczenia w przestrzeni miejskiej. Wyniki tych badań pokazują, że uwzględnienie tej grupy w procesach projektowych może przynieść korzyści nie tylko im, ale także całej społeczności miejskiej.
Nastoletnie dziewczyny – pomijana grupa w urbanistyce
Nastoletnie dziewczyny znajdują się w szczególnym momencie życia – pomiędzy dzieciństwem a dorosłością. To okres intensywnych zmian, zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych, który sprawia, że ich potrzeby są wyjątkowe. Niestety, w urbanistyce często brakuje przestrzeni zaprojektowanych z myślą o tej grupie. W efekcie dziewczęta te mogą czuć się wykluczone z miejskiego krajobrazu, co negatywnie wpływa na ich zdrowie psychiczne i poczucie przynależności.
Projekt "Urban Minded" zidentyfikował trzy kluczowe koncepcje, które definiują sposób, w jaki nastoletnie dziewczyny doświadczają miasta: "Do przepływu", "Być" i "Grać". Każda z tych kategorii wskazuje na konkretne potrzeby, które powinny być uwzględnione w procesach projektowania przestrzeni miejskich.
Trzy kluczowe koncepcje: jak dziewczyny doświadczają miasta
1. Do przepływu – swoboda i bezpieczeństwo w poruszaniu się
Nastoletnie dziewczyny pragną czuć się bezpiecznie i swobodnie, przemieszczając się po mieście. Kluczowe elementy, które to umożliwiają, to:
- Dobrze oświetlone trasy – zapewniające widoczność i poczucie bezpieczeństwa.
- Przejrzyste połączenia – ułatwiające orientację w przestrzeni miejskiej.
- Miejsca zachęcające do odkrywania – inspirujące do eksploracji i aktywności.
- Bezpieczne ścieżki rowerowe i piesze – umożliwiające komfortowe przemieszczanie się.
2. Być – przestrzenie do odpoczynku i refleksji
Dziewczyny potrzebują miejsc, w których mogą po prostu być sobą – odpocząć, spotkać się z przyjaciółmi lub spędzić czas w samotności. Ważne cechy takich przestrzeni to:
- Przestrzenie do odpoczynku i refleksji – ciche, spokojne miejsca.
- Miejsca do spotkań z przyjaciółmi – sprzyjające interakcjom społecznym.
- Osłonięte obszary zapewniające prywatność – dające poczucie intymności.
- Wygodne miejsca do siedzenia – zapraszające do zatrzymania się na chwilę.
3. Grać – przestrzenie do twórczej ekspresji i spontanicznej aktywności
Choć element zabawy kojarzy się głównie z dziećmi, nastoletnie dziewczyny również potrzebują przestrzeni, które umożliwiają im kreatywną ekspresję i spontaniczne działania. Kluczowe elementy to:
- Przestrzenie do twórczej ekspresji – np. miejsca do malowania, tańca czy muzyki.
- Miejsca do spontanicznych aktywności – elastyczne przestrzenie, które można wykorzystać na różne sposoby.
- Elementy zachęcające do interakcji i ruchu – np. instalacje artystyczne czy interaktywne obiekty.
Rekomendacje dla projektantów i decydentów
Badania "Urban Minded" wskazują na konkretne działania, które mogą poprawić jakość życia nastoletnich dziewcząt w miastach. Oto najważniejsze zalecenia:
Dla projektantów i urbanistów:
- Tworzenie tras łączących bezpieczeństwo i odkrywanie – projektowanie przestrzeni, które są zarówno funkcjonalne, jak i inspirujące.
- Projektowanie wielofunkcyjnych przestrzeni – miejsc, które łączą prywatność z możliwością interakcji społecznych.
- Integracja elementów zabawy dostosowanych do wieku – takich jak przestrzenie do kreatywnej ekspresji czy spontanicznych aktywności.
Dla decydentów politycznych:
- Aktywne angażowanie nastoletnich dziewcząt w procesy planowania – uwzględnianie ich głosu w decyzjach dotyczących przestrzeni miejskich.
- Opracowanie polityk uwzględniających ich potrzeby – tworzenie strategii, które odpowiadają na specyficzne wymagania tej grupy.
- Zapewnienie zrównoważonego rozmieszczenia obiektów – tak, aby każda dziewczyna miała dostęp do odpowiednich przestrzeni w swojej okolicy.